Zonnestroom

Overzicht - Zonnestroom - Je eigen dak - Subsidies - Financiële haalbaarheid - Zelf zonnepanelen gebruiken

Stroom van de zon

In één uur valt er meer zonne-energie op de aarde dan de hele wereld in een jaar verbruikt. De hoeveelheid zonne-energie is zo groot dat de energie die in een jaar op de aarde valt twee keer zoveel is dan alle energie in fossiele brandstoffen (kolen, olie, gas, uranium) bij elkaar.

Slechts een gedeelte van de beschikbare zonne-energie wordt gebruikt. Het wordt passief gebruikt in de vorm van daglicht, een warme zomerdag of om planten te laten groeien. De actieve manier van het gebruik van zonne-energie valt op te splitsen in drie categorieën:

• Zonnestroom (EN: Photovoltaics, PV): Zonnepanelen gemaakt van specifieke materialen die elektriciteit opwekken als er zonlicht op valt
• Zonnewarmte (EN: Solar thermal): Buizen die worden opgewarmd door de zon waardoor een vloeistof wordt verwarmd (centrale verwarming of heet water)
• Geconcentreerde zonnekracht (EN: Concentrating Solar Power , CSP): Lenzen of spiegels die de zonnestralen van een groot gebied concentreert in één punt om zonnestroom of –warmte op te wekken

CompareMySolar richt zich alleen op zonnestroom (PV) voor particulier gebruik. We maken de oriëntatie een stuk makkelijker en inzichtelijker, specifiek gericht op je eigen energieverbruik en dak.

Zonnestroomsystemen

Zonnestroomsystemen op een dak bestaan uit een serie zonnepanelen. Deze panelen zetten zonlicht om in een gelijkstroom (DC). Deze gelijkstroom wordt via een omvormer omgezet naar wisselstroom (AC), net als de energie uit je stopcontact. De opgewekte stroom kan in je eigen huis worden gebruikt, maar als het in je eigen huis niet nodig is op dat moment gaat het terug naar het stroomnet en zal de energiemeter van je energieleverancier dus teruglopen. Een klein zonnestroomsysteem kun je zelf op je dak installeren, in Nederland wordt er voor subsidie op dit moment nog geen eis gesteld aan de installatie. Toch raden wij aan om een systeem te laten installeren door een ervaren installateur, niet alleen bevordert dat de levensduur van het systeem,  het is ook een stuk veiliger.

Zonnepanelen: zonnepanelen kunnen op verschillende manieren worden geproduceerd. De meeste panelen kunnen in drie groepen worden ingedeeld, mono-kristallijn, poly-kristallijn of dunne-film (thin film). Het grootste verschil tussen de paneeltypes zit hem in:

• Efficiëntie
• Levensduur
• Uiterlijk

De efficiëntie

Efficiëntie is de hoeveelheid energie die een zonnepaneel omzet naar elektrische energie per vierkante meter. Onder standaard testcondities valt er 1000 kWh op één vierkante meter per jaar. De output van een zonnepaneel wordt uitgedrukt in Watt-Piek (Wp) en kilo-Watt-Piek (kWp). Dit betekent:

• Een laag-efficiënt paneel (6%) produceert 60 Wp / vierkante meter
• Een middel-efficiënt paneel (12%) produceert 120 Wp / vierkante meter
• Een laag-efficiënt paneel (18%) produceert 180 Wp / vierkante meter

Dunne-film panelen hebben een lagere efficiëntie terwijl mono-kristallijne panelen vaak een hogere efficiëntie behalen. Zie hieronder voor een overzicht van beschikbare systeemgroottes (in kWp) per beschikbare dakruimte (in vierkante meters), uitgezet tegen de paneelefficiëntie:

Levensduur

De levensduur van zonnepanelen is over het algemeen zo’n 35 jaar. De opbrengst van zonnepanelen neemt langzaam af over de jaren, bijna alle paneelfabrikanten geven de garantie dat na 25 jaar nog minimaal 80% van de originele opbrengst behaald wordt. De gemiddelde terugverdientijd op dit moment op een jaar of 12, maar door goed te letten op de prijs / kwaliteit kan dit al omlaag naar 11 of zelfs 10 jaar. Alle jaren dat het systeem daarna nog blijft werken kunnen gezien worden als winst. Dunne-film panelen hebben een kortere levensduur. Het is wel zo dat de omvormer niet de hele levensduur van het systeem meegaat. 

Uiterlijk

Het uiterlijk van zonnepanelen varieert. Mono-kristallijne zonnepanelen worden gemaakt uit cirkelvormige plakken silicium, waardoor er cellen met afgevlakte hoeken zichtbaar zijn in het paneel. Poly-kristallijne zonnecellen vullen het hele zonnepaneel waardoor er geen afvlakte hoeken zijn, maar je ziet wel verschillende kristalkleuren op het paneel. Dunne-film panelen zien er egaler uit. De meeste panelen worden gemonteerd op dakpannen of andere dakbedekking, maar kunnen ook onderdeel van de dakconstructie uitmaken. Deze panelen heten geïntegreerde panelen (EN: building integrated, BIPV). Welke panelen gekozen worden is afhankelijk van persoonlijke smaak, kijk in het CompareMySolar overzicht op de spec-sheet van de panelen om te zien hoe ze er uit zien.

Omvormer    

Een omvormer maakt van de gelijkstroom (DC) die van de panelen komt wisselstroom (AC) die gebruikt kan worden door elektrische apparaten in je huis. De belangrijkste eigenschappen van de omvormer zijn de hoeveelheid stroom die ze aankunnen, de efficiëntie (gem. 90-95% omzetting van DC naar AC) en de levensduur. Kijk goed naar de garanties op omvormers, want een omvormer heeft een minder lange levensduur dan zonnepanelen.

Installatie

Zonnepanelen bepalen ongeveer de helft van de kosten van een zonnestroomsysteem. De omvormer neemt ongeveer 10% van de kosten in beslag, wat betekent dat de installatie ongeveer 40% van de kosten voor zijn rekening neemt. Binnen de installatiekosten vallen de installatiematerialen (o.a. kabels en bevestigingsmaterialen) en de arbeidskosten (een gemiddelde installatie duurt één of twee dagen). Het is erg belangrijk om een goede installateur te kiezen, het is belangrijk om met materialen van goede kwaliteit te werken en daar ook de juiste garanties op te krijgen. In het laatste hoofdstuk van deze handleiding geven we je een hele lijst met tips om te helpen bij het vinden van de juiste installateur.

De panelen, een omvormer en de installatie vormen een heel zonnestroomsysteem. De grootte van een zonnestroomsysteem wordt uitgedrukt in kilo-Watt-piek (kWp), dat een grootheid is van de prestaties van het systeem onder standaard testcondities. De werkelijke systeemoutput hangt af van de zoninstraling op de plek waar je huis staat, de dakeigenschappen (wordt in het volgende hoofdstuk duidelijk uitgelegd) en de energieverliezen in de panelen, kabels en omvormer.

Zonnestroomindustrie

In 2007 werd er wereldwijd 2.8 giga-Watt-piek (gWp) geïnstalleerd. In 2008 is dat verdubbeld naar 5.9 gWp, in 2009 groeide het door naar 7.5 gWp en in 2010 wordt zelfs zo’n 15 gWp verwacht. Het leeuwendeel van de installaties wordt verricht in drie landen; Duitsland, Japan en de Verenigde Staten. Er zijn honderden fabrikanten van zonnepanelen en omvormers en duizenden installateurs. Door de enorme groei in de markt zakken de prijzen erg hard.

De Nederlandse zonne-energiemarkt staat nog in de kinderschoenen. Na een vroege groeispurt rond het jaar 2003 zijn overheidssubsidies een aantal jaren afgeschaft. Sinds in 2008 de SDE subsidie is ingevoerd is de markt weer enigszins aangetrokken, maar is nog altijd erg klein vergeleken bij België (ruim 10 keer meer zonnepanelen) en Duitsland (bijna 400 keer meer zonnepanelen).

De SDE subsidie werd in 2008, 2009 en 2010 via een loting vergeven, waardoor niemand er van uit kan gaan dat hij subsidie toegewezen krijgt. Vanaf 2011 is de landelijke subsidie opgeheven, maar omdat de zonnepaneelprijs in datzelfde jaar zo'n 40% daalde en de energieprijs hard is blijven stijgen is het installeren van zonnepanelen nu al net zo rendabel als voorheen met SDE subsidie.

Het aanschaffen van een zonne-stroomsysteem geeft je huis groene energie, een goede financiële opbrengst en beperkt ook de CO2 uitstoot van je gezin. Laat CompareMySolar je helpen in dit proces!

Overzicht - Zonnestroom - Je eigen dak - Subsidies - Financiële haalbaarheid - Zelf zonnepanelen gebruiken